Mercado Mayoreo

Na een klim van tien minuten langs de hoofdroute komen we aan bij een kruising. Rechtsaf is de hoofdingang van Mercado Mayoreo. Of zoals er op TripAdvisor staat: 'Solola’s vrijdagmarkt, net zo stampvol, interessant en dynamisch als de Markt van Marrakech.' Nu ben ik zelf nooit op de markt van Marrakech geweest maar na even de kleurrijke foto's op Google van marktkraampjes met netjes uitgestalde producten te hebben bekeken kan ik mij best vinden in deze uitspraak. Alleen het aantal toeristen dat hier op de markt komt is toch een heel stuk lager. Vanaf de weg vanwaaruit wij aankomen lopen, zou je op het eerste gezicht niet zeggen dat er een grote markt is. Maar als we rechts afslaan zien we een grote ronde overkapping met de tekst: Bienvenidos (welkom). Het is de ingang van de markt waar aan de randen van de grote deuropening vrouwen achter een tafel zitten met daarop kastjes geheel van glas. Verschillende gesneden watermeloenen, galameloenen en zakjes met gesneden ananas en mango zijn netjes neergezet in het glazen kastje. Een chickenbus stopt dichtbij de ingang en een groep vrouwen, sommige met kinderen in een doek op de rug met  tassen in de hand of manden op het hoofd, stapt uit en loopt de markt binnen. Bij het binnenlopen van de markt loop je tegen een verkoper met manden vol met vis; gedroogde kleine visjes tot garnalen. De tafels die dienen als marktkraampjes lijken sterk op schilderstafels met ijzeren poten en houtenplanken als tafelblad. We gaan rechtdoor en lopen langs vier verkopers met hun tafels in een U-vorm. Enorme manden vol met verschillende broodjes staan op de tafels. De verkoper het dichtst bij de viskraam heeft een doorzichtig zeil over de manden gelegd. Het gedeelte dat we zijn binnengekomen heeft wat weg van een loods. Een betonnen vloer met daarboven een dak van golfplaten waaraan een aantal rijen roze en blauwe slingers hangen. Het daglicht komt binnen langs de randen van het dak. Aan de zijkanten zijn winkeltjes waar huishoudelijke producten verkocht worden of waarin een eettentje is gebouwd. Een groot deel van de winkelruimtes zijn leeg of afgesloten met een rolluik. In het midden zijn vier ruien met tafels vol groenten, fruit, gedroogde pasta en meel. Elke verkoper heeft ongeveer één tafel waarop de oogst van de ochtend of de dag ervoor is uitgestald in manden, kratten of gewoon op de tafel. Courgettes en uien in een rij uitgelegd, gele en rode bananen aan trossen en manden tomaten op de grond. Het grootste gedeelte van de tijd kijken de mensen voor zich uit, spelen ze een spelletje op hun mobiel of eten ze stukken fruit of een warme maaltijd. Iets verder rechtdoor staan rieten manden op de grond waar in elke mand een stuk of vijf kippen zitten. Eroverheen ligt een net, met gaten groot genoeg voor de kippen om hun hoofd uit de mand te laten komen. Een van de netten wordt van de mand gehaald en een vrouw pakt met één hand een zwarte haan bij beide vleugels. Vervolgens pakt ze met de andere hand de poten van de haan beet waardoor hij op zijn kop komt te hangen. Ze bekijk de haan goed, terwijl ze wat zegt tegen de verkoopster. De haan hangt er rustig bij. Een paar manden verderop wordt een witte kip bij zijn vleugels gepakt en bekeken. Een aparte gewaarwording vond ik zelf, maar hier lijkt het de beste manier van het vasthouden van een kip. Zelfs in het gastgezin worden de kippen 's avonds bij de vleugels gepakt, wanneer ze niet in hun hok willen gaan.  Ik kijk achterom en zie één van de vrouwen de drukke menigte inlopen met een kip in haar hand. Verkocht... Het is vrijdag en zoals TripAdvisor aankondigt, een van de drukkere dagen. Overal lopen mensen die zich langs elkaar heen wurmen in de kleine ruimtes die als gangpad dienen, zoals vrouwen met manden of doeken op hun hoofd of gevlochten tassen in hun hand. Zo nu en dan moeten de mensen opzij springen omdat er mannen voorbij snellen met enorme zakken rijst en bonen op hun nek.  Onder het afdak uitgekomen kijk ik uit over een groot betonnen plein vol met mannen en vrouwen met hun groenten en fruit uitgestald in manden, op kleden of op een tafel. Sommige zitten op hun knieën midden tussen de groenten met een doek op het hoofd, terwijl anderen op een kruk achter hun producten zitten onder een parasol. Over het hele terrein zijn touwen gespannen die kriskras door elkaar heen lopen. Aan de touwen zijn grote doeken gespannen om voor schaduw te zorgen. Zowel de doeken als parasols hangen laag, waardoor ik geregeld moet bukken om te kunnen passeren. Aan de rechterkant van het plein zie ik een grote betonnen, open loods, die slechts uit pilaren en een golfplaten dak bestaat. Het eerste gedeelte staat vol met grote zakken maïs in vier verschillende kleuren; geel, wit, zwart en de wat minder voorkomende kleur rood. Van deze maiskorrels worden de tortillas gemaakt die bij bijna elke maaltijd gegeten worden in Guatemala. Naast het gedeelte vol zakken maïs omringt een groep mensen een stuk op vijf tafels waarop schoenen en kleren op een berg gegooid zijn. "Barato, Barato, Barato," roept een man met een microfoon in zijn hand. Hij zit op de rand van een tafel en roept met een monotone stem dat zijn producten goedkoop zijn. Naast de tafels met kleren staan houten dressoirs in verschillende richtingen neergezet. De lichte en donkere houten kasten zouden zo een doolhof kunnen vormen. Ik laat mijn blik weer vallen op de kleden waar groenten en fruit wordt verkocht. Klanten staan met hun handen in manden mango's, avocado's of rode bieten te graaien op zoek naar de beste om te kopen. "Una libra, por favor (één kilo, alstublieft)," klinkt het, waarop de verkoper een ouderwetse weegschaal pakt bestaande uit twee plastic bakjes hangend aan een touw en verbonden door een latje. In één van de kanten liggen groenten of zoals bij sommige ijzeren gewichtjes. De weegschaal wordt aan een touw vastgehouden, terwijl het product in het andere bakje gelegd wordt waarna de verkoper kritisch kijkt hoe beide bakjes op een gelijke hoogte komen. Een andere mevrouw wijst naar een tros rode bananen: "Seis por siete quetzal," (6 voor 7 quetzal) antwoord de verkoper. Iets verderop buigt een persoon ver naar voren over het kleed met groenten, zijn hand uitgestrekt om geld te geven aan de mevrouw die tussen de groentes zit. Ze komt een beetje omhoog om het geld aan te nemen. Vingervlug wisselt ze in dezelfde hand het briefje om voor munten om deze terug te geven aan de klant. Aan de andere kant van het plein staat een groep van tien mensen om een tafel heen. De mensen hebben allemaal traditionele Maya traje aan, zowel de mannen als de vrouwen. Bij de tafel staat een man naast zijn zwarte trolley. Hij zet een plastic bekertje met water op het tafeltje terwijl hij druk in het Spaans tegen de groep mensen praat. Uit zijn trolley pakt hij een flesje, draait de dop open en gooit de vloeistof in het water. In Kaqchikel gaat hij verder, terwijl het water een oranje-bruine kleur krijgt. De groep kijk met geconcentreerde blik naar de man. Een ander oogdruppel flesje komt tevoorschijn uit zijn trolley. De man begint nu Spaans en Kaqchikel af te wisselen. Hij druppelt de vloeistof in het water waardoor het water lichter van kleur wordt. Blijkbaar een goed product denk ik, terwijl ik deze wisseling in talen op sla in mijn gedachte om later op te schrijven in mijn notitieboekje. Vanaf het plein lopen we een trap af, waar op verschillende treden verkopers zitten met hun producten. De binnenruimte die we inlopen is nog groter dan het plein. Ook hier liggen trossen bananen, stapels appels en kruiden in zakken. Midden in de ruimte is een hoekje waar rauw vlees verkocht wordt hangend aan een ijzeren haak of neergelegd in een bak. Verder naar achteren liggen bossen bloemen met de kleuren gericht naar de klant. Ik herken de bloemsoort. Het zijn dezelfde als een groep Maya's tijdens de vulkaan wandeling mee omhoog nam. Prachtige felle kleuren van geel, wit en rood zijn al van grote afstand te zien. Voor een antropoloog is deze markt een geweldig plek om rond te lopen. Stampvol, interessant en dynamisch. Al die mensen, bezigheden en contrasten, net zoals TripAdvisor omschrijft. Vooral het contrast van ochtend en avond is interessant. Wanneer ik om half vijf de markt binnenstapt, is het een heel stuk leger. Een aantal kraampjes met verkopers staat er nog, maar overal zijn mensen hun tafel aan het opruimen. Een hoop zijn al vertrokken en hebben een berg plastic en fruit- en groenteschillen achter gelaten. Pick ups rijden het betonnen plein op en producten worden in dozen of kratten in de auto gezet. "Tot hoe laat is de markt?" vraag ik aan een verkoopster. "Hasta las 6", tot zes uur antwoord ze, "maar ik ga al naar huis."